कुंडली मंथन

 || श्री स्वामी समर्थ ||

“ पत्रिका “ काय असते बरे ते ? तर आपण जन्माला येतो तेव्हा आकाशात असणारी ग्रहांची स्थिती गणिती रुपात मांडले गेलेले कोष्टक . ग्रह हे सूर्याभोवती अव्याहत फिरतच असतात . आपल्याला जन्माला घालून त्यांचे काम संपत नसते . आपली पत्रिका किंवा कुंडली म्हणजे गत जन्माचा आरसाच आहे. आपण मागील जन्मात केलेल्या चांगल्या वाईट गोष्टींची फळे जर भोगली नसतील किंवा ती अपूर्ण राहिली असतील तर त्या भोगवासना घेऊन मनुष्य पुन्हा जन्म घेत असतो आणि अश्याच प्रकारे पुनरपि जननं पुनरपि मरणं हे चक्र चालूच असते. आपल्या पत्रिकेचा नीट अभ्यास करताना समजेल कि पत्रिका हि १२ भावात विभागली गेली आहे. प्रत्येक भाव ३० अंशाचा म्हणून संपूर्ण पत्रिकेला ३६० अंश दिले गेले आहेत . ह्या शास्त्राचा अभ्यास करताना किंवा त्याचे एकेक पदर उलगडताना असे लक्ष्यात येते कि सर्वप्रथम नक्षत्र मग राशी ह्यांचा शोध किंवा अभ्यास झाला. मग त्यातून पत्रिकेची निर्मिती झाली असावी. प्रत्येक शास्त्राचा काहीतरी पाया असावा  लागतो त्याच प्रमाणे “ निसर्ग कुंडली “ जी दुर्वास ऋषींनी तयार केली  हा ह्या शास्त्राचा मुलभूत पाया आहे. 

पत्रिका उघडून बघितली तर त्यात चंद्र कुंडली , रवी कुंडली , लग्न कुंडली , नवमांश अश्या अनेक कुंडल्या आपल्याला दिसतात . मग त्यातील नेमकी कुठली कुंडली बघायची तर “ जन्मलग्न कुंडली “. मनुष्याच्या जीवनात असा कुठलाही प्रश्न नाही कि ज्याचे उत्तर ह्या जन्मलग्न कुंडलीचा अभ्यास करून देता येत नाही . अश्या ह्या कुंडलीत आपल्याला काय दिसते तर १२ भाव आणि त्यात असणारे ग्रह . प्रत्येक भावात ग्रह असतीलच असे नाही . काही भावात  एकच ग्रह असेल काही भावात  अनेक तर काही भाव रिते असतील. आता हे असे का? तर मगाशी सांगितल्याप्रमाणे आपल्या ह्या  जन्माची नाळ हि गत जन्माशी जोडली गेली आहे. म्हणूनच आपल्या पूर्व सुकृता प्रमाणे ग्रहांनी पत्रिकेत  अमुक अमुक स्थान पटकावली आहेत .  प्रत्येक ग्रहाचे विशिष्ठ तत्व आणि कार्य आहे आणि ग्रह ते इमाने इतबारे  करत असतात .त्यांचे कुणी आवडते नावडते नसते .

प्रत्येक  ग्रह कुठल्या भावात आणि राशीत आहे त्याप्रमाणे त्याचे फलित असते . प्रत्येक ग्रह हा दुसर्या ग्रहाचा मित्र किंवा शत्रू असतो . म्हणूनच बुध जर त्याच्याच स्व राशीत म्हणजे मिथुन किंवा कन्या राशीत असेल तर फलीताच्या दृष्टीने उत्तम असतो  . बुध जर त्याच्या शत्रू राशीत म्हणजे मंगळाच्या राशीत  असेल तरी त्याचे फळ वेगळे. पत्रिकेत प्रत्येक ग्रहाला त्याचे स्वतंत्र अस्तित्व आणि कार्य आहे. हे ग्रह फलित देण्यासाठी विशिष्ठ योगात यावे लागतात . जसे सचिन तेंडूलकर उत्तम फलंदाज आहे पण त्याचे कर्तुत्व गाजवायला त्याला धावपट्टीवर खेळायची संधीच मिळाली नाही तर कसे होणार .  ग्रहांचेही  अगदी तस्सेच आहे . विशिष्ठ योगात ग्रह फलद्रूप होतात .

आपण समाजात वावरताना बघतो कि काही माणसे चांगली तर काही वाईट वागतात पण म्हणून त्यांचे चांगले आणि वाईट असे वर्गीकरण करणे उचित नाही . नाक्यावर उभी राहून दंगा करणारी मुले संकट प्रसंगी जीवाचे रान करून लोकांना मदत करताना दिसतात . कुणा वयस्कर व्यक्तीला रिक्षा करून देतील  , कुणाला रस्ता ओलांडायला मदत कर अश्या प्रकारची कामे नेहमीच करत असतात .मग त्यांना पूर्णतः वाईट कसे म्हणायचे सांगा बर . अगदी तसेच  शुभ ग्रह हे पूर्णतः शुभ आणि पाप ग्रह हे पूर्णतः अशुभ नसतात . गुरु सारखा अत्यंत शुभ ग्रह सुद्धा बिघडला तर अत्यंत अशुभ फलदायी होतो. 

ह्यावरून आपल्याला एक समजते कि आपल्या आयुष्यात घडणाऱ्या अनेक चांगल्या वाईट घटना ह्या केवळ एका ग्रहामुळे ,एका भावामुळे किंवा योगामुळे घडत नाहीत तर सगळे ग्रह , भाव , ग्रह ज्या नक्षत्रात असतात ती नक्षत्रे ,योग , ग्रहांच्या दृष्ट्या , महादशा ह्या  सर्वांचे ते एकत्रित फळ असते. 

ग्रहांप्रमाणे प्रत्येक भाव सुद्धा आपले नेमून दिलेले कार्य करत असतो . 

आपल्या पत्रिकेत पंचम स्थान , पंचमेश आणि गुरु सुस्थित नसेल तर संततीचे सुख लाभणार नाही . मंगळ बिघडला असेल तर भावंडांशी सख्य नसेल , सप्तम स्थान , सप्तमेश आणि विवाहाचा कारक ग्रह शुक्र दुषित असेल तर वैवाहिक  सौख्य मनासारखे मिळणार नाही . परमेश्वराने सगळ्यांना सगळे दिले नाही म्हणूनच त्याचे महत्व अबाधित आहे . वेळ प्रसंगी आपण त्याच्याच समोर नतमस्तक होत असतो. 

चला म्हणजे आज आपल्याला हे नक्की समजले आहे कि कुठलाही एक ग्रह एखादी घटना घडवायला समर्थ नसतो . म्हणूनच आता माझा शुक्र चंद्रासोबत पंचमात आहे मग त्याचे फळ काय ? माझा रवी  धनस्थानात आहे मग मला पैसा मिळेल का? माझा शनी इथे आहे आणि गुरु राहू तिथे आहेत असे प्रश्न विचारणे आपण बंद करायला हवे , पटतंय का? 

पत्रिकेचा  सखोल अभ्यास करूनच आपण पत्रिकेचे एक एक पदर उलगडू शकतो आणि आपल्या उत्तरा पर्यंत पोहोचू शकतो . 

माझा शुक्र पंचमात का आहे आणि चंद्र लग्नात का आहे हे प्रश्न मात्र आपल्याला नक्कीच पडायला हवेत. ज्योतिष शास्त्र हे तर्कशास्त्र आहे. जसे लग्नी चंद्र असेल तर चेहरा गोल असतो कारण चंद्र वाटोळा असतो , चेहऱ्यावर आद्रता असते कारण चंद्र जलतत्व दर्शवतो . 

मला खात्री आहे आता माझा राहू कर्म स्थानात आहे मग काय होईल ? मंगळ अष्टमात आहे मग माझा अपघात होणार का ? असे प्रश्न कुणालाच विचारणार नाही , कारण अर्धवट ज्ञान सुद्धा घातक असते. अथांग महासागरासारखे हे शास्त्र शिकायला आपला उभा जन्मही अपुरा होईल . लिहिण्यासारखे खूप आहे . तरीही आज इतकच .

अस्मिता

#अंतर्नाद#ग्रहयोग#फलादेश#नवग्रह#जन्मलग्नकुंडली#चंद्रकुंडली#पत्रिका#महादशा#ज्योतिषशास्त्र#तर्कशास्त्र

 

परीसस्पर्श

|| श्री स्वामी समर्थ ||

डॉ.सौ.चंद्रकला जोशी

आयुष्याच्या अनेक वळणांवर अनेक व्यक्ती भेटत जातात . अगदी चार तासाच्या प्रवासात भेटणाऱ्या व्यक्तींशी सुद्धा कधीकधी आपले बंध घट्ट होतात. बरेचदा एका छताखाली राहणारी माणसे सुद्धा कायम समांतर रेषेसारखीच जगतात तर काही माणसे काही भेटीतच आपलीशी होवून जातात . अनेक व्यक्तिमत्व आपल्या आयुष्यावर छाप पाडतात तर काही आपले आयुष्य समृद्ध करतात . अनेकांच्या विचारांनी आपण प्रभावित  होत असतो . आज गुरुपौर्णिमेच्या निम्मित्ताने अश्याच एका उत्तुंग गुरुतुल्य व्यक्तिमत्वाची आपल्याला ओळख करून देताना मला अत्यानंद  होत आहे .त्यांच्यामुळे  माझ्याही आयुष्यात , विचारात माझ्याही नकळत परिवर्तन झाले आहे . मला आयुष्याकडे बघण्याचा वेगळा दृष्टीकोन प्राप्त झाला आहे. 

एक दिवस असेच अनेक व्हीडीओ बघत असताना अचानक एक व्हीडीओ पाहण्यात आला. मी अक्षरशः भारावून गेल्यासारखी कितीतरी वेळा तो पुन्हापुन्हा पाहिला.  काय माहित नाही पण एकदम “Click “ झाले कि हे सामान्य व्यक्तिमत्व खचितच नाही.  

हे असामान्य व्यक्तिमत्व म्हणजे आपल्या सर्वांनाच  अनेक व्याख्यानांच्या माध्यमातून  परिचित असणार्या डॉ.(सौ.) चंद्रकला जोशी . 

आपल्या आयुष्यात गुरुकृपे शिवाय गुरुतुल्य व्यक्ती येत नसतात ह्याचा पुनश्च अनुभव मी घेत होते. माझ्या जीवनातच काय तर अगदी घरात सुद्धा येणारी प्रत्येक व्यक्ती महाराजांची इच्छा असल्याशिवाय येत नाही ह्यावर सुद्धा माझी नितांत श्रद्धा आहे. कारण मी त्यांच्याच घरात राहते. 

सारखे मनात येत होते कि आपल्याला त्यांच्याशी कधी २ शब्द बोलायला मिळतील  का  ?  एक दिवस धीर करून फोन केला. खर सांगते त्यांचा आवाज ऐकून सुद्धा माझ्या आनंदाला पारावर उरला नव्हता. माणसे मोठी का होतात हे त्यांच्याकडे पाहून समजते. अत्यंत सात्विक शांत बोलणे.  त्यांचा प्रेमाने ओथंबलेला प्रत्येक शब्द मला त्यांच्या समीप नेत होता . खर सांगते अतिशयोक्ती नाही पण गुरुकृपा झाल्याचा आनंद मी प्रत्यक्ष अनुभवत होते. काय ती मंत्रमुग्ध करणारी रसाळ वाणी , मोजक्या शब्दात व्यक्त केलेला प्रचंड खोल आशय सर्वच शब्दांच्या पलीकडे आहे. त्यांच्या बोलण्यातून सामोरच्या व्यक्तीबद्दल असणारा आदर , प्रचंड विनम्रता  ,तितकाच साधेपणा आणि ओतप्रोत भरलेली अध्यात्मिकता जाणवल्याशिवाय राहिली नाही. 

त्यांच्याशी मी प्रथमच बोलत आहे ह्यावर माझाच विश्वास बसत नव्हता इतक्या सहज सोप्प्या साध्या शब्दात प्रेमाने त्या माझी चौकशी करत होत्या आणि म्हणून मीसुद्धा त्यांना लगेच सांगून टाकले मी तुम्हाला “ काकू “ म्हणीन . मला म्याडम म्हणायला अजिबात आवडत नाही . क्षणात आमचे बंध घट्ट झाले. अनेक वर्ष ओळख असल्या सारख्या आमच्या गप्पा रंगल्या. 

चंद्रकला काकू ह्या मुळच्या पैठणच्या . त्यांचे वडील भगवानराव जोशी  हे प्रख्यात ज्योतिषी होते त्यामुळे त्यांना ह्या विषयाचे बाळकडू लहानपणीच मिळाले. शालेय जीवनात सुद्धा त्यांच्या कलागुणांचे कौतुक होत असे. पीयुसी कला विभागात सर्वप्रथम आणि प्रतिष्ठान महाविद्यालयातून राज्यात सर्वप्रथम येण्याचा मान त्यांना मिळाल्यामुळे त्यांचा नगरपालिकेच्या वतीने सत्कारही झाला होता. पुढे विवाहानंतर औरंगाबाद इथे आल्यावर त्यांनी श्री. मग्गीरवार सरांकडे आपले ज्योतिषातील पुढील धडे गिरवले. कालिदास  संस्कृत युनिवर्सिटीतून “ ग्रहस्थितीनुसार मानवी आयुर्दायाचा अभ्यास “ ह्या विषयावर प्रबंध लिहून Ph. D मिळवली तीसुद्धा वयाच्या 60 व्या वर्षात . स्वतःचे घर, मुले कुणाचीही कसलीच आबाळ न करता स्वतःची प्रतिभा सकारात राहिल्या .मुलांवर नुसते संस्कार नाही तर त्यांचा सर्वांगीण विकास व्हावा ह्यासाठी त्यांची धडपड सतत चालू असे. 

आमच्या आईने दिलेल्या संस्कारांच्या  शिदोरीमुळेच आम्ही आज आयुष्यात अत्यंत यशस्वी झालो आहोत हे त्यांची मुले अभिमानाने सांगतात ह्यातच सर्व आले.   त्यांनी आजवर  किती मुलांना  घडवले ह्याचा परामर्श घेणे म्हणजे अंबरीच्या चांदण्या मोजण्या सारखेच आहे. आज वास्तू , भविष्य ह्या विषयावर बोलण्यासाठी त्यांना अनेक कॉन्फरन्स मधून बोलावणे येत असते . गेली 20 वर्षाहूनही अधिक काळ वास्तू , ज्योतिष ह्यासाठी विनामुल्य सेवा देणे हि खचितच सोपी गोष्ट नाही. 

भाषेवरचे प्रभुत्व , उच्च प्रतीची शब्दसंपदा , स्पष्ट विचार आणि तितकीच समोरच्याला आपलेसे करणारी वाणी , अनेक ग्रंथांचा सखोल अभ्यास ,दांडगा व्यासंग , प्रत्येक विषयावरची पकड, एखादा विषय कसा शिकावा आणि कसा शिकवावा ह्यात त्यांचा हात कुणीही धरू शकत नाही.  कुठल्याही विषयाचा सखोल अभ्यास , त्यातील बारकावे, त्याला असलेल्या शास्त्राचा आधार ,अगणित ग्रंथांचे वाचन ,त्यातील सातत्य , ज्ञानप्राप्तीची भूक , तेजस्वी वाणी आणि अमृताहूनही गोड वाटणारी शब्दसंपदा ,परखड पण आपलेसे करणारी  मधुर वाणी .

ज्ञान घेण्या आणि देण्यासाठी असणारी  धडपड , तळमळ  त्यांच्या व्याख्यानातून दिसते. एखाद्या विषयाची खोली  त्याचे गांभीर्य त्यातून आपल्याला काय मिळू शकते किबहुना काय घ्यायचे आहे हे अत्यंत सहजरीतीने समजावून सांगायची त्यांची हातोटी अवर्णनीय आहे. दुसर्याला आपलेसे करण्याची वृत्ती , सर्व वयोगटात मिसळून कुणाचेही मन न दुखावता साधलेला संवाद विलक्षण आहे. प्रत्यक्ष सरस्वती त्यांच्या मुखात आहे . 

ज्ञानाच्या इतक्या उत्तुंग शिखरावर विराजमान असूनही तसूभरही अहंकार नाही, नव्हे त्याचा लवलेश सुद्धा नाही. साधी राहणी आणि उच्च विचारसरणी . कुठल्याही गोष्टीचा मी पणा नाही. मी माझे अजिबात नाही. कसलाही डामडौल नाही ,कुणी आपल्यावर स्तुतीस्तुमने उधळावी प्रशंसा करावी हि अपेक्षाही नाही.  

फक्त देत राहणे हेच माहिती आणि तेही कुठलीही अपेक्षा न ठेवता . त्यांच्याकडे बघून मला नेहमीच विंदा करंदीकर ह्यांची कविता आठवते  

देणाऱ्याने देत जावे ,

घेणाऱ्याने घेत जावे |

घेता घेता एक दिवस 

देणाऱ्याचे  हात घ्यावेत ||

त्यांची ओंजळ कधीच रिती नसते , रात्र असो अथवा दिवस फोन ,मेसेज , व्याख्याने काही ना काही चालूच असतात . एखाद्या तरुण माणसाला लाजवतील इतक्या प्रचंड उर्जेने त्यांना काम करताना बघून खरच असे वाटते कि इतके बळ येते तरी कुठून ? त्यांच्याही गुरूंची त्यांच्यावर असणारी असीम  कृपा त्याशिवाय हे सर्व शक्यच नाही.

कुणी आवडते नाही कुणी नावडते नाही , प्रत्येकाशी तितक्याच गोड वाणीने बोलणार आणि प्रत्येकाला क्षणात आपलेसे करणार . सर्व श्रेय दुसर्याला देवून निघून जातील . आज समाजामध्ये वावरताना मी जे काही पाहते ,ऐकते आणि अनुभवते त्यावरून  ह्या व्यक्तिमत्वाचे वेगळेपण मनात भरल्याशिवाय राहातच नाही .  उपजत शिकण्याची तळमळ असल्यामुळे त्यांनी अनेक  शास्त्रे , वेद , उपनिषदे ह्यांचे पठण केले. उदात्त विचार आणि सरस्वतीचा वरदहस्त लाभलेल्या चंद्रकला काकुंचे माझ्या आयुष्यात येणे हे मी माझे सौभाग्य समजते. त्यांच्यामुळे माझ्या विचारांना आणि आयुष्यालाही  वेगळीच दिशा मिळाली आणि माझा प्रवास आता एका अद्भुत पण चैतन्यमयी मार्गावरून होतो आहे ह्याचा मनाला आनंद आणि त्याहूनही अधिक समाधान आहे. आता शेवटच्या श्वासापर्यंत त्यांचे बोट सोडणे नाही .

कुठेही स्वतःच्या कर्तुत्वाचा साधा उल्लेख सुद्धा न करता सगळ्यात असूनही स्वतःचे स्वतंत्र अस्तित्व अबाधित ठेवणाऱ्या चंद्रकला काकुंचे व्यक्तिमत्व खरच मनाला भावते  आणि म्हणूनच आज गुरुपौर्णिमेच्या निमित्ताने  माझ्या मनातील त्यांच्या विषयीच्या भावना आणि कृतज्ञता मी माझ्या तोडक्या मोडक्या लेखणीतून साकारण्याचा ,व्यक्त करण्याचा प्रयत्न केलाय .

त्यांच्यासारख्या गुरु मिळणे हे मी माझे परमभाग्य समजते. गुरूंचे अस्तित्व आपल्या आयुष्याला अर्थ प्राप्त करून देते ह्याचा अनुभव मी घेते आहे. 

माझे अनेक जन्माचे सुकृत चांगले म्हणून  अश्या गुरुतुल्य व्यक्ती माझ्या आयुष्यात आहेत आणि त्याचा मला सार्थ अभिमान आहे. माझे गुरु संत शिरोमणी शेगावनिवासी श्री गजानन महाराज आणि श्री स्वामी समर्थ ह्यांची मी ह्या अमुल्य भेटीसाठी मनापासून ऋणी आहे. त्यांनी मला चंद्रकला काकूंच्या रुपात जी अनमोल भेट दिली आहे त्याची किंमत कश्यातच करता येणार नाही .कुठेतरी वाचले आहे कि गुरु हे जन्मोजन्मी आपल्या सोबत असतातच ,आपल्यातील  शिष्यत्व जागृत करता आले पाहिजे.

आज गुरु पौर्णिमा .  माझ्या सर्व गुरूंना मी  त्रिवार वंदन करते. चंद्रकला काकू तुमच्या  ज्ञानासमोर मी नतमस्तक आहे. आपले हे गुरु शिष्याचे नाते नसून आई आणि मुलीचे आहे . मुले कितीही मोठी झाली तरी आईला लहानच असतात आणि मुलांचे हट्ट आई सदैव पुरवत असते. म्हणून आज हक्काने हट्टाने मागत आहे कि .. तुमच्या प्रेमळ आशिर्वादाला मला कधीच पारखे ,वंचित व्हायचे नाही . मी कधी चुकले तर माझा कान धरा , ओरडा पण मला कधीच दूर लोटू नका. आपला प्रत्येक शब्द माझ्यासाठी आदेश आहे आणि वंदनीय  आहे. आयुष्याच्या प्रत्येक वळणावर त्या त्या व्यक्तींची योजना महाराजांनी केलेली असते . आपली भेट हेही एक पूर्व संचितच म्हंटले पाहिजे .

काकू म्हणजे ज्ञानाचा मूर्तिमंत झरा आहेत. वयाची सत्तरी उलटली तरी त्यांचा ज्ञानयज्ञ अव्याहत चालूच आहे. लहान मुले हि कृष्णासमान आहेत  त्यामुळे त्या लहान मुलात अधिक रमतात . घरी आलेल्या प्रत्येकाला परमेश्वर स्वरूप समजून त्यांचे आदरातिथ्य करणे ,त्यांना आवडीचे पदार्थ खाऊ घालणे , सतत वाचन मनन चिंतन आणि नवीन गोष्टी शिकण्याचा ध्यास ह्या तुम्ही आम्ही घेण्यासारख्याच गोष्टी आहेत . आपल्या सर्वस्वाचा त्याग करून आयुष्यातील प्रत्येक नात्याला न्याय देत चंदनाच्या खोडाप्रमाणे झिजत राहणाऱ्या  प्रतिभासंपन्न अश्या चंद्रकला काकुना उदंड आणि निरोगी आयुष्य लाभावे हीच स्वामींच्या चरणी आज प्रार्थना . 

माझ्या आयुष्याला तुमचा लाभलेला हा “  परीसस्पर्श  “   मी मनापासून अनुभवते आहे. 

अस्मिता

#अंतर्नाद#परीसस्पर्श#गुरुपौर्णिमा#सद्गुरू#पादुका#ज्ञान#चंद्रकलाजोशी#उपनिषदे

#वेदाचेअध्ययन

 

 

 

अस्तित्व ( गुरुपौर्णिमा विशेष )

 || श्री स्वामी समर्थ ||

आयुष्य नागमोडी वळणे घेत असते .अनेक चढ उतार असतात . अनुभवांनी आपण समृद्ध होत जातो. जगाच्या कुठल्याही शाळेत जे शिकायला मिळत नाही ते आपल्याला आलेले अनुभव शिकवतात . प्रपंचातील अडचणीने माणूस सैरभर होतो आणि मग जो जे सांगेल ते उपाय करत राहतो . दुक्ख गळ्यापर्यंत आल्याशिवाय अध्यात्मात पाऊल पडत नाही असे म्हणतात ते वावगे नाहीच.

अपराध माझे गुरुवरा आज सारे क्षमा करा | वरदहस्त ठेवा शिरी मी अनंत अपराधी ||

भौतिक जगात आपल्याच धुंदीत जगणारी आपली पावले आपल्याही नकळत मंदिराची ,मठाची पायरी चढायला लागतात आणि तोच आपल्या जीवनातील खरा टर्निंग असतो.  डोळ्यासमोर अंधार असतो वाट सापडत नसते आणि अश्यावेळी त्या मिट्ट काळोखात चाचपडणाऱ्या भक्ताचे बोट  दुसरे तिसरे कुणी नाही तर प्रत्यक्ष सद्गुरू धरतात तेव्हा  संपूर्ण शरीरातून वीज चमकावी तसे काहीसे होते , दिव्य अनुभूती मिळते. अंधुकसा का होईना पण प्रकाश दिसू लागतो आणि आपण आपल्या संकटांवर मात करू पाहतो.  हा मोठा आधार आपले संपूर्ण आयुष्य बदलून टाकतो आणि त्या शक्तीपुढे आपण केवळ नतमस्तक होतो . आयुष्यात सद्गुरू प्राप्ती हि आपल्या पूर्वसंचीतावर सुद्धा अवलंबून असते.

श्रीगजानन लीलेचा पार कधी न लागायाचा|अंबरीच्या चांदण्याचा हिशोब कोणा न लागे कधी ||

आता आपले चित्त कुठेच लागत नाही. आयुष्य होत्याचे नव्हते होत असताना अगदी तळ गाठून आलेले आपण कात टाकल्या सारखे पुन्हा सुखासीन आयुष्य जगू लागतो पण आपल्या चित्तवृत्ती आणि मन मात्र त्यांच्याच चरणांशी गुंतते तेही कायमचे .

आयुष्यात गुरूंचे स्थान अढळ आहे.  त्यांच्या नुसत्या विचारांनी डोळ्यातून अश्रू येऊ लागतात .त्यांच्यासाठी काय करु आणि काय नको असे झालेला भक्त आपले संपूर्ण जीवन त्यांच्या चरणाशी समर्पित करतो. महाराज आणि भक्ताचे नाते हे आई आणि लेकरा सारखेच आहे . समर्पणाची भावना जितकी दृढ तितकी भक्ती परिपूर्ण होते. मग नामस्मरण पारायण मानसपूजा ह्या सर्वातून महाराजांच्या आपल्या गुरूंच्या सेवेत भक्त रुजू होतो आणि तिथेच रमतो. आता काहीच नको असे वाटायला लागते.

गजानन पदी निष्ठा ठेवा | सुख –अनुभव सर्वदा घ्यावा |कुतर्कासी मुळी न द्यावा ठाव आपल्या मानसी ||

शांतपणे विचार केला तर आपल्याला आयुष्यात कश्याकश्यातून ,किती कठीण प्रसंगातून त्यांनी बाहेर काढले आहे हे फक्त आपले आपल्यालाच माहित असते. आपले अनन्य अपराध त्यांनी आईच्या मायेने पोटात घातलेले आहेत ह्याची क्षणोक्षणी जाणीव होत राहते.

प्रत्येक गोष्टीचा संचय करण्याकडे मनुष्याचा कल असतो पण तो करताना आपण किती गोष्टींचा   हव्यास धरायचा , काय जोडायचे काय सोडून द्यायचे ह्याचे भान उरत नाही आणि मग हव्यास हेच जीवन बनते . आयुष्यातील शांतता त्यामुळे भंग होते कारण समाधान कश्यातच नसते अजून हवे अजून हवे ह्यातच जीवन व्यतीत होते. प्रत्यक्ष महाराजांनी भक्तांना सांगितले आहे किती जमवशील कश्या कश्याचा संचय करशील.. हे म्हणजे अग्नीत तुपाची धार ..जितके तूप घालाल तितका अग्नी अधिकाधिक प्रज्वलित होणार . तसाच हव्यास वाढतच राहणार .

गुरूंची सेवा आपल्याला कुठे थांबायचे त्याची जाणीव करून देते . गरजेपेक्षा आयुष्यात काहीही असले तरी ते वाईटच थोडक्यात हव्यास आपल्याला बेधुंद करतो. संचय करायचाच असेल तर तो  भौतिक गोष्टींचा नाही तर भक्तीचा हि शिकवण आपल्याला अध्यात्म देते .आपण इथून काहीही घेवून जाणार नाही पण आपली गुरुसेवा अखेरच्या क्षणी आपल्याला मोक्षाचे दरवाजे नक्कीच खुले करून देयील .

अनन्याश्चीन्तयन्तो मां ये जनाः पर्युपासते | तेषां नित्याभियुक्तानां योगक्षेमं वहाम्यहम ||

गुरूंचे आयुष्यात पदार्पण हि खचितच सोप्पी गोष्ट नाही . भक्त आणि गुरु हे समीकरणच वेगळे आहे. ह्यासारखा दुग्ध शर्करा योग दुसरा नाही. गुरुसेवेमुळे मनुष्य शांत होतो, तम आणि रज गुणांचा प्रभाव कमी होवून सात्विकता ,परोपकाराची भावना वाढू लागते. आयुष्याकडे बघण्याचा दृष्टीकोन बदलतो . सगळ्यात महत्वाचे म्हणजे एकटेपणा वाटत नाही. समस्या येत राहतात पण त्यातून मार्ग मिळत राहतो. गुरु कृपेचा अनुभव क्षणोक्षणी मिळतो आणि गुरुपदी निष्ठा समर्पित होतात .

मी कश्याला घाबरू ,मी कसलाच विचार करत नाही..महाराज आहेत ते बघतील हा विचार मनात रुजतो आणि त्यांच्या चरणी मन एकाग्र होते. आनंदाच्या व्याख्याच जणू बदलतात. हव्यास कमी होतो .

अध्यात्मिकता आयुष्य बदलून टाकते त्यागाची वृत्ती येते ,नुसते घेणे नाही तर देण्यातील आनंद आपण अनुभवू लागतो. कात टाकल्याप्रमाणे आपल्यात नखशिखांत बदल होतो.  जिथे सर्व काही संपणार होते तिथेच जीवन नव्याने सुरु झालेले असते.

अश्या ह्या  गुरूंसाठी काय करू आणि काय नको असे भक्ताला वाटले नाही तरच नवल. अश्या ह्या गुरूंच्या सेवेत रुजू होवून आपले आयुष्य सार्थकी लावणे हेच आपले कर्म आहे.

आज गुरुपौर्णिमा . गुरुसेवेसाठी मिळालेली अभूतपूर्ण  अशी पर्वणी. माझ्या आयुष्यात मला प्रत्येक क्षणी प्रचीती देणारे आणि भरभरून प्रेम देणारे माझे दोन्ही गुरु शेगाव निवासी समर्थ सद्गुरू श्री गजानन महाराज आणि अक्कलकोट निवासी श्री स्वामी समर्थ ह्या दोघांनाही माझा साष्टांग दंडवत . त्यांच्या चरणी मी माझे आयुष्य कधीच समर्पित केले आहे. मी आज जे काही आहे ते त्यांच्याच मुळे ह्याचा क्षणभर सुद्धा विसर मला पडत नाही .

त्यांनी मला काय दिले आहे हे सांगण्यासाठी माझ्याकडे शब्दसंपदा नाही. मी त्यांच्या ऋणात आजन्म राहणार आहे आणि निरंतर त्यांची सेवा करणार आहे. मला काहीही मिळवायचे नाही . माझ्या आयुष्याचा सुकाणू त्यांनी धरला आहे त्यामुळे ते माझ्या साठी जे जे करतील ते माझ्यासाठी  योग्यच असणार आहे ह्यावर माझी नितांत श्रद्धा आहे. असंख्य अनपेक्षित गोष्टी आयुष्यात करणारे माझे दोन्ही गुरु माझ्या हृदयात विराजमान आहेत .  पराकोटीची अनुभूती त्यांनी मला दिली आहे कि मी रात्रंदिवस बसून लिहिले तरी ते अपूर्णच असेल.

काही गोष्टी आपण फक्त अनुभवायच्या असतात . आयुष्यात आपल्याला हवे असते तेव्हा त्या त्या गोष्टींचा लाभ होणे  हेच भाग्य अशी साधी सोपी सुटसुटीत व्याख्या मी करीन . माझ्या आयुष्यातील सुखाला, आनंदाला आणि सर्वात मुख्य म्हणजे समाधानाला चार चांद लागले आहेत ते फक्त आणि फक्त सद्गुरू कृपेमुळेच.

|| अशक्यही शक्य करतील स्वामी ||

नामस्मरण पारायण हि आपल्या सरभैर झालेल्या मनाला एका जागी स्थिर करण्याची माध्यम आहेत . कालांतराने ह्या कश्याचीही गरज उरत नाही. आपल्या  दैनंदिन जीवनात व्यवहारात वागताना त्यांच्या असण्याचे भान ठेवले तर आपली कर्म शुध्द सात्विक राहतील ह्यात वादच नाही. मी मी म्हणणारे आपण अहंकाराच्या मायेत सतत गुरफटलेले असतो .  देवाचिया द्वारी उभा क्षणभरी .म्हणणारा देव  जणू आपल्याला सांगत आहे अरे वेड्या मला तुझा एक क्षणच दे पण तो भक्तीरसाने ओथंबलेला असुदे . मायेचा वर्षाव करणारा असुदे .  परमेश्वराशी आपले अतूट नाते हवे  आणि ते एकदा निर्माण झाले कि मग काही मागणे हे उरतच नाही .

सद्गुरूंचे आयुष्यात असणे ह्यासारखा दुसरा आनंद असूच शकत नाही . असा भक्त भाग्यवानच म्हंटला पाहिजे. सद्गुरुप्राप्ती आयुष्यातील दुक्ख संकटांची होळी करते .  आयुष्य पुढे सरकत आहे , आपले प्रत्येक पाऊल मृत्यूकडे जात आहे आणि म्हणूनच आपल्याकडे वेळ खूप कमी आहे ,प्रत्येक क्षण ओंजळीतून जणू निसटून चालला आहे.  हा वेळ गुरूंच्या सेवेत राहून आयुष्याचे सार्थक करणे हे आपल्या हातात नक्कीच आहे . आयुष्यात प्रत्येक क्षणी मला प्रेमाची आणि त्यांच्या असण्याची अनुभती देणाऱ्या माझ्या दोन्ही गुरूंच्या मुळे आज माझे  “ अस्तित्व “ आहे आणि म्हणूनच त्यांच्या चरणी माझे जीवन समर्पित आहे.

अस्मिता

#अंतर्नाद#गुरुपौर्णिमा#व्यासपौर्णिमा#भक्तीरस#समर्पण#गजाननमहाराज#श्रीस्वामीसमर्थ#मानसपूजा

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

गण

 || श्री स्वामी समर्थ ||

देवगण – सत्वगुणी , सत्शील प्रवृत्ती , धर्म अनुष्ठान , ईश्वरनिष्ठा हे गुण असतात . अत्यंत साधी राहणी आणि मृदू हृदय असते. कुणालाही त्रास न देता आपले जीवन व्यतीत करणारी असतात . परमेश्वरावर श्रद्धा विश्वास असते . सात्विक वृत्ती असते. साधू संत , विद्वान माणसे हि ह्या गणाची असतात . कुठल्याही प्रसंगात धीराने वागणारी न घाबरता कुणालाही न दुखावता मार्ग काढणारी असतात . परोपकारी वृत्ती असते. देवगणी आणि  मनुष्य गणाच्या व्यक्तींचे एकमेकांशी पटते .पण ह्या लोकांचे राक्षसगण असणार्या लोकांशी पटत नाही.

अश्विनी , मृग , पुनर्वसू , पुष्य , हस्त , स्वाती , अनुराधा , श्रवण , रेवती.

मनुष्यगण –रजोगुण असतो . जगातील सर्व सुखांचे भोक्ते असतात पण धार्मिकतेचे पालन करणारी असतात . देवांचे करतील पण पोटात स्वार्थ असतो. संकटाच्या समयी दुसर्याकडून मदत घेतील अगदीच असह्य झाले तर आत्महत्या सुद्धा करू शकतात . सहनशीलता कमी असते . देवगणाच्या लोकांशी जमवून घेतील पण राक्षस गणाशी पटणे कठीण ,वाद होतात . 

भरणी , रोहिणी ,आर्द्रा , पूर्वा , उत्तरा , पूर्वाषाढा , उत्तराषाढा , पूर्वा भाद्रपदा , उत्तरा भाद्रपदा .

राक्षसगण- तमोगुण असतो . उच्च प्रतीची महत्वाकांक्षा कारण हाव असते. संपत्तीच्या पदाचा हव्यास , कामुकता अधिक .कुठलाही सरळ मार्ग न घेता वाकड्यात शिरणे हा त्यांचा स्वभाव असतो. कायद्याचे पालन न करणे ,कुरापती उकरून काढणे ,कुळाला बट्टा लागेल असे काम करणे. मारामार्या , भांडणे, स्वार्थासाठी चोरी दरोडे . संपत्तीचा ह्रास करतात . व्यसनी असतात . धाडस आणि कर्तुत्व देखील असते त्यामुळे प्रसंगात घाबरणार नाहीत मार्ग काढतील. ह्या लोकांची इंटूशन पॉवर उत्तम असते. मनुष्य गणाला मानतात ,प्रसंगी वादविवाद सुद्धा करतील. देव गणाशी पटणे कठीण . मनुष्य गणाला ते धाकात ठेवण्याचा प्रयत्न करतात ,काही प्रमाणात त्यांना यश मिळते. देवगणला काहीच करू शकत नाहीत . केलेच तर त्यांचाच विनाश होतो.

राक्षसगण काय किंवा एखादी व्यक्ती काय संपूर्णपणे वाईट किंवा चांगली नसते. प्रत्येक व्यक्ती प्रसंगानुरूप वागत असते. पूर्वीच्याकाळी राक्षसगणी मुलगी नको असे पण आत्ताच्या कलियुगात ह्या संकल्पना, तत्वे मोडीत निघाली आहेत. राक्षसगणी मुलगी असेल तर सकाळचे घरातील सर्व कामे करून कार्यालय गाठेल आणि संध्याकाळी पुन्हा घरी येवून मुलांचा अभ्यास ,स्वयंपाक आल्यागेलेल्याचे करेल. वेळप्रसंगी आरे ला कारे सुद्धा करेल. आपल्या हक्कांसाठी भांडेल सुद्धा पण त्यात काहीच गैर नाही. पूर्वीच्याकाळी एकत्र कुटुंब होती. मुलींनी डोक्यावरचा पदर ढळू न देता कामे करावी ,सासू सासरे आणि घरातील मोठ्यांचे ऐकावे आदर द्यावा हीच अपेक्षा होती किबहुना त्यांना तसेच बाळकडू पाजले जात असे. पूर्वीच्या काळी एकत्र कुटुंब असे आणि 5-50  माणसांचे घर असे त्यामुळे अश्या घरात राक्षसगाणी मुलगी नको असे. पण बदलत्या काळानुसार सगळ्याच संकल्पना आणि गरजा बदलल्या आहेत. कलियुगात नवर्याच्या बरोबरीने मोठमोठ्या पदावर काम करणाऱ्या आणि त्याच बरोबर घराचा संसाराचा गाडा उत्तमपणे ओढणाऱ्या स्त्रिया आहेत . बाहेरील कामे करत असल्या तरी घरातील जबाबदार्यांचे उत्तम पालन करणाऱ्या आहेत.

कृत्तिका आश्लेषा मघा चित्रा विशाखा जेष्ठा मूळ धनिष्ठा शततारका . 

ह्यातील आश्लेषा विशाखा धनिष्ठा कठोर आहेत .मघा मूळ कर्तुत्ववान असतात .हि नक्षत्रे मोठी योग्यताही देतात . जेष्ठा हे क्रूर नक्षत्र असून खुनशी आहे . आपले हेतू कुणालाही सांगणार नाहीत , खुनशी स्वभाव ,दुष्टपणा ,सूडबुद्धी असते.

अस्मिता

#अंतर्नाद#देवगण#मनुष्यगण#राक्षसगण#नक्षत्र#सत्वगुण#रजोगुण#तमोगुण#फलादेश

  

निसर्ग कुंडली

|| श्री स्वामी समर्थ ||

प्रत्येक व्यक्तीमध्ये एक आत्मिक शक्ती असते . ती जागृत करून त्याचा सदुपयोग करता आला पाहिजे  ह्या साठी दुर्वास ऋषींनी निसर्ग कुंडलीची रचना केली . ज्योतिष शास्त्राचा आत्मा म्हणजे हि कुंडली . प्रत्येक भावाला वेगळा शरीराचा भाग आणि विचार दिला आहे.

कुंडली मध्ये रवी चंद्राला अनन्य साधारण  महत्व आहे. ह्या २ राजराशी मानल्या जातात . त्यांना एकेक भाव दिला आहे ,इतर राशींना २ भाव दिले आहेत . कर्क रास चतुर्थात आहे ,त्यावरून आई आणि रविवरून वडीलांचा बोध होतो.

निसर्ग कुंडली मेष लग्नाचीच का? तर इथूनच आपल्या आयुष्याची सुरवात होते. जन्माला आल्यावर जीवन जगायला लागणारी शक्ती प्रदान करणारा ग्रह मंगळ म्हणून इथे मेष रास कार्यरत आहे. मंगळ हा सेनापती आहे. प्रथम स्थान म्हणजे आपले व्यक्तिमत्व आणि आपले जीवन नियंत्रित राहावे म्हणून  मंगळा सारखा सेनापतीच हवा.

पंचमात रवीची राशी येते  आणि चतुर्थात आई ची कर्क राशी. म्हणजे रवीच्या व्ययात चंद्र . पूर्वीपासूनच स्त्रीला कमी महत्व दिले गेलेले आहे. रवीने कोण स्थानातील एक स्थान घेतले आहे  व चंद्राला केंद्रातील स्थान आहे. असे असले तरीही मेष लग्नापासून पहिले स्थान हे चतुर्थ येते मग पंचम . म्हणजेच आईला पहिला मान दिला आहे. मातृ देवोभव प्रथम म्हंटले जाते.  आई आपल्याला सर्वात वंदनीय आहे. 

आपले पहिले घर आपले स्वतःचे म्हणजे मातेचे गर्भाशय आहे. आपले शरीर हे पंचमहाभूतानी बनलेले आहे आणि आईच्या गर्भात सुद्धा हि पंचमहाभूते आहेतच कि. 

गर्भ धारण करण्यापासून ते मुलाला जन्म देण्यापर्यंत सगळे काम हे आईचेच आहे. मुलांना जन्म दिला म्हणजे संपते का तर नाही पुढे त्यांच्यावर संस्कार करणे त्यांना माणूस म्हणून घडवणे ,त्यांना मोठे करणे आणि शेवटपर्यंत त्यांची काळजी करत राहणे म्हणून प्रथमतः मातृदेवो भव. मुले हीच आईचे विश्व  असतात .

कर्क आणि सिंह ह्या राशींच्या समोर शनिच्याच २ राशी येतात .शनी हा कर्माचा कारक ग्रह आहे. मातापित्यांच्या पैकी एकजण जरी कर्तव्यामध्ये कमी पडला तर संसाराची कशी फरफट होते ते आपल्याला माहित आहे.

शनी हा आपल्या कर्माचा हिशोब  ठेवतो. आपण मेल्यावर आपली फाईल चित्रगुप्ताकडे जाते आणि तो ठरवतो कि आपल्याला पुढील जन्म कसा द्यायचा. आपले रोजचे जगणे हि सुद्धा एक पूजाच असली पाहिजे. आयुष्य उत्कटतेने जगा. कसलाही हव्यास नको.

रवी आत्मा आहे तर चंद्र मन आहे . मेष लग्न मंगळाचे आहे . मंगळ हा सेनापती आहे आणि लग्नात आपला जन्म तर अष्टमात आपला मृत्यू आहे . दोन्ही ठिकाणी मंगळ च आहे. म्हणजे जन्माला आल्यापासूनच आपली मृत्यूकडे वाटचाल आहे. मी माझ जे सगळे फोल आहे हे सांगणारे अष्टम स्थान आहे. कधीतरी आपण मरणारच आहोत हे सांगणारा मंगळ आहे. 

मोक्ष त्रिकोणाचे दुसरे स्थान हे अष्टम स्थान आहे. जगण्याचा अर्थ हा अध्यात्माशिवाय कळत नाही .अष्टम स्थान हे मोक्ष त्रिकोणातील मध्य आहे आणि इथे तुमची वृत्ती स्थिर झाली पाहिजे हे सांगणारा मंगळ आहे. 

दोन्ही बुधाच्या राशीसमोर गुरूची राशी आहे . व्यवहार करताना देवाचा विसर पडू नये हा उद्देश असावा . बुध हा अवखळ आहे त्याच्या अवखळ पणाला नितीमत्ता रुजवणारा, सत्सत विवेक बुद्धी शिकवणारा  गुरु आहे. 

मंगळ आणि शुक्रात आकर्षण आहे. मंगळ म्हणजे वासना आणि शुक्र म्हणजे सौंदर्य . म्हणून प्रथम आणि सप्तम स्थान एकमेकांसमोर आहेत.

लाभ स्थान काय सांगते तर आयुष्यात मिळणारे लाभ हे आपल्या कर्मावर अवलंबून आहेत . काम त्रिकोणाची सुरवात होते ती मिथुन राशीने . षष्ठ स्थानात उत्तम बुद्धिमत्ता आणि परिपक्वतेची किनार असलेली कन्या रास .

बुधाच्या समोर गुरूच्या राशी येतात म्हणजे आयुष्यात घेतलेला कुठलाही निर्णय हा शांतपणे विचारपूर्वक घेतला पाहिजे म्हणून गुरु महाराज समोर आहेत . धनु राशी पूर्व संचित सांगते तर मीन रास गुरु चरणांवर नतमस्तक व्हायला शिकवते. 

शुक्राच्या राशी एक धन स्थानात तर एक सप्तमात . आपली वाणी गोड असेल तर आयुष्यात आपण चार माणसे जोडू शकतो. दुसरी शुक्राची रास सप्तमात येते . विवाहानंतर नवीन नाते बहरते फुलते पण ते असंख्य अपेक्षा घेवून येते. ह्या बहरू पाहणाऱ्या नात्यासोबत आधीची असंख्य नातीसुद्धा असतातच आणि म्हणूनच ती सर्व टिकवताना मनाचा कृतींचा समतोल साधावा लागतो. 

निसर्ग कुंडली हा आपल्या शास्त्राचा पायाच आहे. प्रत्येक स्थान हे दुसर्याशी हातात हात घालून फुलत बहरत असते. प्रत्येक स्थानाचे असे एक वेगळेपण आहे वैशिष्ठ आहे , ते आपल्या जीवनात काहीना काही देत असते म्हणून ह्या सर्व स्थानांना अनन्य साधारण असे महत्व आहे. 

प्रथम स्थान म्हणजे आपण स्वतः आणि पंचम म्हणजे आपली संतती . जसे आपले भाग्यस्थान हे नवमस्थान  . प्रत्येक गोष्टीत भाग्याची साथ असायला लागते अगदी तसेच पंचमाचे भाग्य हे प्रथम स्थान म्हणजे आपण स्वतःच. याचाच अर्थ आपल्या संततीचे भाग्य घडवण्यात आपला सिंहाचा वाटा असतो. आणि हे स्थान  सुद्धा धर्म त्रिकोणातील पहिले स्थान आहे म्हणून आपले आपल्या मुलासाठीही काही कर्तव्य असतेच.  धन स्थानाचे भाग्य हे कर्म स्थान आणि कर्म स्थानाचे धन स्थान हे लाभ स्थान . आपले कर्म आपल्याला आयुष्यातील सर्व धन आणि लाभ मिळवून देते .

प्रथम स्थानापासून सुरु  झालेला जीवन प्रवास  निसर्ग कुंडलीत  धर्म अर्थ काम आणि मोक्ष  ह्या त्रिकोणातून  फिरून मोक्षाकडे जाण्यासाठी आसुसलेला असतो . खरतर मोक्षाकडे जायचे ह्या हेतूनेच आपण जन्म घेतलेला असतो. मोक्ष मिळवणे हाच खरा आपल्या जन्माचा उद्देश असतो. पण कालांतराने आपण अर्थ आणि काम त्रिकोणात अडकतो आणि आपला मोक्षाकडे जाण्याचा मार्ग थोडासा भरकटतो.

आपल्या जीवनात आपण चारही पुरुषार्थ खर्या अर्थाने उपभोगले तरच आपण अंतर्मनाने तृप्ततेने ह्या जीवनातून मुक्त होवून नवीन काया धारण करून पुनश्च हरिओम करू शकतो. 

अस्मिता

#अंतर्नाद#निसर्गकुंडली#कालपुरुषाचीकुंडली#12भाव#धर्म#अर्थ#काम#मोक्ष#जीवनाचा उद्देश

 

अवघे गरजे पंढरपुर

 || श्री स्वामी समर्थ ||

                                                  विठू माऊली तू माऊली जगाची ,माऊलीच मोठी विठ्ठलाची

आषाढी एकादशीची पंढरपूरची वारी माहित नाही असा माणूसच नाही. ह्या वारीचे आयोजन दुसरे तिसरे कुणी नाही तर स्वतः पांडुरंग करत असतो आणि म्हणून तिथे कसलीच उणीव राहत नाही. गेले कित्येक वर्षे हा दृष्ट लागण्यासारखा सोहळा लाखो वारकर्यांच्या उपस्थितीत आनंदात पार पडतो आहे.

आता कोठे धावे मन | तुझे चरण देखिले आज ||

तहान भूक हरवलेला प्रत्येक वारकरी माऊलीच्या सेवेत रुजू होतो आणि देवळाचा कळस दिसेपर्यंत मग त्याला काहीच सुचत नाही. मिळेल ते खाणार , जागा मिळेल तिथे पथारी पसरणार . ऊन पाऊस कश्याचीही तमा नाही .माऊलींच्या एका प्रेमळ कटाक्षासाठी , सेवेसाठी उभे आयुष्य वेचणारा , असा हा वारकरी पंथ म्हणजे श्रद्धा भक्ती समर्पण ह्याची उद्दात्त अनुभूती देणारा आहे .

कुणाला कसले आमंत्रण लागत नाही आणि कुणाला कश्याची हाव नाही ,मानापमानाची भावना नाही . ना धर्म भेद ना जाती भेद  ,कुणी उच्च नाही नीच नाही , श्रीमंत नाही आणि गरीबही नाही . ह्या सगळ्या भिंती गळून पडतात आणि वारीत फक्त एकच ओळख शिल्लक राहते ती म्हणजे “ माऊली ”. 

विठू माऊली तू माऊली जगाची | माऊलीच मोठी विठ्ठलाची ||

टाळ मृदुंगाच्या जल्लोषात  म्हंटले जाणारे अभंग ,गाथा ओव्या ह्यांनी अवघा आसमंत दुमदुमतो आणि  माऊलींचे अस्तित्व चराचरात जाणवू लागते. माऊली आणि भक्त हे अभेद्य नाते आहे . जीवाला जीव लावणारे आणि प्रसंगी आपल्या भक्तासाठी धावत येणारे एकमेकांवर जीव ओवाळून टाकणारे असे हे सगळ्या सगळ्याच्या पलीकडे असणारे नाते आहे. 

चालो वाटे आम्ही तुझाची आधार | चालविसी भार सवे माझा | जेथे जातो तेथे तू माझ्या सांगाती |

आपल्या साश्रू नयनांनी  त्यांच्या चरणावर आपले सर्वस्व वाहणारा भक्त जेव्हा संकटात असतो तेव्हा माऊली सर्व सोडून धावत येतात आणि आपल्या भक्तावर मायेची पाखरण करत त्याला मार्गस्थ करतात .ह्या भक्तीची गोडी अवीट आहे. 

असा हा भक्तांच्या हाकेला धावत येणारा विठोबा कित्येक युगे भक्तांच्या रक्षणार्थ एका विटेवर उभा आहे. पण आपण काय करत आहोत ? आपण ५ मिनिटे सुद्धा संपूर्ण श्रद्धेने त्याच्यासमोर उभे राहू  शकत नाही . हि विचार करण्यासारखी गोष्ट नाही का? 

नामस्मरणाला बसलो कि कुकरच्या शिट्टीकडे आपले लक्ष . पोथी वाचत असू तर कुरिअर कुणाचे आले ह्याची पंचाईत, देवळात गेलो तरी लक्ष घरात . देवाचिया द्वारी उभा क्षणभरी .. हे सर्व खरच  प्रत्यक्षात उतरते का? तर नाही . देव आपल्या भक्तीचा खऱ्या भावाचा भुकेला आहे. त्याला आपला तासंतास वेळ नकोच आहे .तो आपल्याकडे फक्त एक क्षण मागत आहे , पण तो क्षण मात्र सर्वार्थाने फक्त त्याचा असावा  इतकच . निदान एक क्षण तरी आपल्या आराध्याला , आपल्या लाडक्या महाराजांना , इष्टदेवतेला माऊलीला डोळे भरून बघा , त्याचे ते देखणे रूप आपल्या हृदयात साठवा , बघा तरी त्या २ क्षणात तो आपल्याला काय सांगत आहे काय सुचवत आहे ते. 

पण आपण तासंतास पोथ्या पारायणे करून सुद्धा जे एका क्षणात समजायला हवे ते आपल्याला समजत नाही हीच तर खरी अध्यात्माची मेख आहे. जो पांडुरंग क्षणात एका कटाक्षात समजतो त्याला कुठे कुठे शोधात असतो आपण ,तनमन समर्पित करून त्याला आपले सर्वस्व वाहिले तर फक्त एका क्षणात हि माऊली आपल्या हृदयावर विराजमान होईल. हा समर्पणाचा एक क्षण फक्त हवा आहे त्यांना आपल्याकडून . देवाचे अधिष्ठान आपल्या हृदयात असले पाहिजे तरच जन्म सार्थकी लागेल.

कुठल्याही देवाने संसार सोडून देवदेव करायला सांगितले नाही . म्हणूनच तर  खुलभर दुधाची गोष्ट आपण लक्ष्यात ठेवली पाहिजे कारण प्रत्येक जीवात आपण शोधात असणारा देव आहेच कि. हेच तर सुचवायचे आहे त्याला . 

कानडा राजा पंढरीचा | वेदांनाही नाही कळला अंत पार याचा ||

तहानभूक हरवून काट्याकुट्यातून मार्ग काढत ,मिळेल ते खाऊन पोटाची खळगी भरत कश्याचीही तमा न बाळगणारा हा वारकरी आपल्याला आयुष्याचा खरा अर्थ शिकवत आहे. प्रत्येकाने आयुष्यात एकदा तरी पंढरीची वारी करावी कारण जगातल्या कुठल्याही शाळेत शिकवले न जाणारे सगळे माणुसकीचे धडे इथे शिकायला मिळतात . माणूस म्हणून माणसाशी कसे वागले पाहिजे हीच शिकवण ह्या वारीत मिळते. कुणालाही कमी लेखू नका , जातीभेद करू नका ,कुणाला हिणवू नका ,प्रत्येकात पांडुरंगाचा म्हणजे प्रत्यक्ष श्रीकृष्णाचा अंश आहे हेच हि वारी सुचवते .

अहो आपले शरीर म्हणजे घाणीचे साम्राज्य आहे. वरती हि सुरेख कातडी आहे म्हणून आपल्याला रूप रंग आहे. आपल्या विष्ठेचा वास आपल्यालाही सहन होत नाही हे सत्य आहे. जे मातीत मिसळणार आहे ,चिरकाल टिकणारे नाही त्याचा आपल्याला लोभ आसक्ती आहे आणि जी भक्ती जन्मोजन्मी आपल्याला साथ करेल त्यापासून आपण  परे आहोत हेच सत्य आहे. 

आधी बीज एकले | बीज अंकुरले रोप वाढले ||

अखंड जगाचे लक्ष वेधून घेणारी हि वारी आपल्याला आपल्या माऊलीना फक्त एक खराखुरा क्षण द्या हेच तर सुचवत नाही ना ? आपल्या डोळ्यांसमोर विठोबाची तुळशीमाळा घातलेली सुरेख मूर्ती आणा आणि पूर्ण श्रद्धेने त्यांच्या चरणाशी समर्पित होताना डोळ्यातील अश्रू भक्तीच्या रुपात कधी वाहू लागतील हे तुमचे तुम्हालाही कळणार नाही.

खरच किती 16 आणे खरे असते नाही भक्ताचे पांडुरंगाशी असलेले नाते . प्रत्येक वारकर्याला अक्षरशः वेड लावणारा , तहानभूक विसरायला लावणारा हा विठोबा आपल्या सर्वांच्या हृदयावर राज्य करतो आहे. चंद्रभागेच्या तीरावरून जेव्हा मंदिराचा कळस दिसू लागतो तेव्हा भक्तीच्या सर्व सीमांचे उल्लंघन करून प्रत्येक भक्त जीवाचे रान करून धावत सुटतो आणि कळसाचे दर्शन घेतल्यावर साश्रू नयनांनी आपल्या माऊलींच्या चरणावर नतमस्तक होतो . 

भक्तीचा नामाचा गजर आसमंतात दुमदुमू लागतो ,सर्वत्र चैतन्याच्या लहरी फेर धरू लागतात , ढोल ताशे मृदुंग वीणा टाळ सर्व त्याच्यासमोर जणू नतमस्तक होतात . मृदुंगावर थरथरणारे हात आणि फेर धरणारी पावले , स्वर्गातून देव सुद्धा पुष्पवृष्टी करत असतील .अहाहा काय वर्णावा तो सोहळा . हा भक्तिरसाचा अविष्कार अवर्णनीय असतो . ह्या सर्वाचे वर्णन कुणीच शब्दात वर्णू शकत नाही कारण हा असतो फक्त आणि फक्त एक अनुभव .

वारकरी माऊलींच्या चरणावर आपले डोके टेकवतो तेव्हा त्याच्या भावनांचा बांध फुटतो आणि पांडुरंगाच्या चरणावर त्याच्या अश्रूंचा अभिषेक होतो. सद्गदित झालेला हा भक्त कृतकृत्य होतो .त्याच्या जीवनाचे जणू सार्थक झालेले असते.

आता कोठे धावे मन | तुझे चरण देखिले आज ||

आषाढी एकादशीची  वारी हि पाहण्यासाठी जगभरातून लोक वारीमध्ये वर्दी लावतात . आपणही दर वर्षी ती पाहतो आणि अनुभवतो. घरोघरी तुळशीमाळा घालून पांडुरंगाची पूजा केली जाते .पण त्यातून आपण काय आणि किती शिकतो , किती आचरणात आणतो ते सर्वात महत्वाचे आहे. वारीतला सेवाभाव , समर्पणाची भावना , वारीचा उद्देश , एकमेकांना सोबत घेवून जाण्याची वृत्ती , दानशूर वृत्ती ,जिद्दीने कुठल्याही प्रसंगाला तोंड देवून पुढे मार्ग काढत रहायची वृत्ती .

 शेवटचा दिस गोड व्हावा | याजसाठी केला होता अट्टाहास ||

खरच किती लिहू आणि काय लिहू . नुसत्या कल्पनेने सुद्धा ऊर भरून आला आहे.  अशी हि सर्व जगाला वेड लावणारी , स्वतःचे अस्तित्व विसरून फक्त पांडुरंगाच्या ओढीने त्याच्या नामाचा गजर करत भक्तिरसाचा अविष्कार करणारी आषाढी वारी आणि पांडुरंगाच्या दर्शनाचे त्याच्या एका कृपेचे अभिलाषी असणारी वारकरी मंडळी ह्या सर्वांसमोर मी नतमस्तक आहे. 

अस्मिता

#अंतर्नाद#वारकरी संप्रदाय#पंढरपूर#माऊली#चंद्रभागा#टाळमृदुंग#कळस#तुळशीमाळा

जुलै कार्यशाळा

 || श्री स्वामी समर्थ ||

नमस्कार ,

                 

                ज्यांना ह्या कार्यशाळेत सहभागी व्हायचे असेल त्यांनी 8104639230 ह्या क्रमांकावर whatsapp मेसेज करावा.

अस्मिता

200 ब्लॉग पूर्ण झाले

 ||श्री स्वामी समर्थ ||

माझ्या " अंतर्नाद " ह्या ब्लॉग वर आज 200 ब्लॉग पूर्ण झाले हे सांगताना मला मनापासून आनंद होत आहे. आपल्या सर्वांसारखे वाचक आहेत म्हणून लेखकाला मान आहे . आपल्यापैकी कित्येकांनी मला वेळोवेळी मार्गदर्शक पर सूचना , प्रोत्चाहन  आणि वेळोवेळी शाबासकी सुद्धा दिली त्याबद्दल मी आपल्या सर्वांची ऋणी आहे. आपल्या सारखा वाचक वर्ग मिळाला आहे हि केवळ स्वामीकृपा आहे. स्वामी तर माझ्या मागे खंबीर उभे आहेत आणि म्हणूनच हे सर्व शक्य आहे. सर्वांचे पुन्हा एकदा मनापासून आभार .

अस्मिता

antarnad18.blogspot.com

चांदोमामा

||श्री स्वामी समर्थ ||

रात्रीच्या वेळी आकाशात पाहिले तर लक्ष लक्ष तारका लुकलुकताना आपल्याला दिसतात .ह्या सर्वांसोबत आकाशभर दुडूदुडू धावणारा चंद्र म्हणजेच आपल्या सर्वांचा लाडका “ चांदोमामा “  पण दिसतो . त्याला बघून लहान मुले टाळ्या पिटत गाणी म्हणतात . रामाने सुद्धा  नभीचा चंद्र मला हवा असा हट्ट धरला होता . अश्या ह्या चंद्राला बघून काही कवी मनांना स्फुरण चढते तर काहीना मधुचंद्राचे वेध लागतात . प्रेमात आकंठ बुडालेल्या प्रेमी युगुलांच्या प्रेमाला भारती आणणारा हा चंद्र आहे. चंद्र म्हणजे मनाला होणारी संवेदना .एखाद्याचे मन दुखावले जाते म्हणजे नेमके काय होते तर त्याच्या भावना दुखावल्या जातात मन व्यथित होते . मग हे व्यथित झालेले मन दिसते का? तर नाही . हा एक अनुभव आहे. ह्या संवेदना आहेत त्या ज्याच्या त्यालाच अनुभवायला लागतात . 

असा हा अत्यंत शीतल , शांत प्रेमळ चंद्रमा आवडत नाही असा एकही प्राणीमात्र ह्या सृष्टीत नसेल. सगळ्यांचा हा लाडका आहे तो त्याच्या खास गुणांमुळे . चंद्राच्या अनेक पौराणिक कथा आपण पुराणात वाचतोच . चंद्र हा स्त्री ग्रह असून मनाचा कारक मानला आहे.  चंद्रमा मनसो जातः असेही म्हंटले जाते. चंद्र म्हणजे आई . सात्विक प्रेमाची बरसात आईच करू शकते आणि आपले मन सुद्धा आईच जाणू शकते. 

चंद्र हा आकाशातील २७ नक्षत्रातून पळत असतो . एका जागी निवांत बसणे, थोडे थांबणे हे जणू त्याला माहीतच नाही . सतत भ्रमंती करत राहणारा हा चंद्र एक राशी सव्वादोन दिवसात पार करतो.  चंद्राचा  सात्विक प्रकाश मनाला शांत करतो स्थिरता देतो. ह्या चंद्राशी आपले मनाचे नाते आहे म्हणूनच स्त्रिया त्याला भाऊ मानून ओवाळतात . दक्ष प्रजापती राजांनी त्याच्या २७ मुलींचा , म्हणजेच हि २७ नक्षत्रे, विवाह चंद्राशी करून दिला. चित्रा नटूनथटून त्याची वाट पाहत असे पण तिला नेहमीच निराश व्हावे लागे कारण चंद्र रोहिणीवर लट्टू झाला होता , त्याचे तिच्यावरून ध्यान हलेचना . शेवटी राजा दक्ष ह्याने त्याला शाप दिला आणि तेव्हापासून तो रोज एकेक नक्षत्रातून भ्रमण करू लागला. उशाप  दिला म्हणून चंद्र  15 दिवस कलेकलेने लहान होतो आणि कलेकलेने मोठा होतो.  काहीही झाले तरी रोहिणीच त्याला अतिप्रिय आहे म्हणून त्या रोहिणी नक्षत्रात चंद्र  उच्चीचा आहे.

आनंदाचा बहर असेल तेव्हा आनंदाश्रू डोळ्यातून पाझरतात आणि अतीव दुखात  सुद्धा डोळ्यातील पाणी थांबत नाही. ह्या  दोन्ही स्थिती चंद्राच्या आंदोलनावर अवलंबून असतात .

ह्या पृथ्वीवर सर्वात गतिमान कुठली गोष्ट असेल तर ती म्हणजे आपले “ मन “. आता होते भुईवर , गेलं गेलं आभाळात अशी जणू ह्या मनाची अवस्था असते. एखाद्या सुखद विचाराने मन थुई थुई नाचू लागते तर एखाद्या विचाराने ते निराशेच्या गर्तेत सुद्धा अडकते .  मन आनंदी असेल तर हि सृष्टी हे जग हे विश्व रम्य वाटते ,जगावेसे वाटते पण हेच मन निराश झाले तर काहीच नकोसे वाटू लागते . अश्या ह्या मनाच्या अनेक विविध छटा प्रदर्शित करणारा हा चंद्र आपल्या सर्वांच्या आयुष्याचा अविभाज्य घटक आहे. 

पृथ्वीवरील आणि शरीरातील पाण्यावर चंद्राचा अंमल आहे.  भरती ओहोटी हि चंद्रावरच पहिली जाते. इतक्या दूरवर आकाशात असणारे हे ग्रह पण त्याचा परिणाम पृथ्वीवरील मानवी जीवन आणि सृष्टीवर होतो आहे. जन्मलेले शिशु हे आईच्याच स्तनपानाने तृप्त होते आणि त्याच सात्विक प्रेमाला आयुष्यभर जागतेही. बाळाची नाळ आईशी जोडलेली असते ते ह्याचसाठी.

चंद्र गतिमान असल्यामुळे प्रवासाची आवड दाखवतो. चंद्र म्हणजे आई आणि आई म्हणजेच सेवाभाव वात्सल्य , स्त्रीसुलभ लज्जा आणि निखळ प्रेमाचा अविष्कार . त्यामुळे सेवाभाव असतो  ,जसे परिचारिका , तिथे चंद्र कार्य करतो. निसर्ग कुंडली मधले चतुर्थस्थान कर्क राशीकडे आहे आणि त्याचे स्वामित्व चंद्राला जाते . चतुर्थ स्थानावरून आपले घर ,सुखाची निद्रा ,वाहन सौख्य शेती देशप्रेम सर्व पहिले जाते. 

असा हा चंद्र बिघडला तर मनाचा समतोल बिघडतो, चंद्राचा अंमल हा पचनशक्ती वर असल्यामुळे तीही बिघडते .जरा वातावरण बदलले कि सर्दी पडसे ,पोट बिघडते.  अनेक प्रकारचे मानसिक आजार बिघडलेला चंद्र देतो. 

चंद्राकडे सर्व रस आहेत त्यामुळे दुधाचे पदार्थ , फळांचे रस ,वनस्पती , फ्रीज , कुलर , पाण्याची ठिकाणी तळी विहिरी नद्या गाईंचे गोठे हे सर्व चंद्राच्या अधिपत्याखाली येतात .

चंद्र हा शीतलता देणारा आणि गतिमान म्हणून पर्यटन व्यवसाय . पाण्याशी संबंध म्हणून मासेमारी नौ दल, मीठ मोती खलाशी हे सर्व व्यवसाय येतात. 

चंद्र ज्यांच्या लग्नस्थानात असतो त्यांचा चेहरा वाटोळा गोल असतो ,रंग गोरा असतो . चेहऱ्यावर आद्रता असते.

चंद्र शनी राहू केतू ह्या ग्रहांनी त्यांच्या दृष्टीने , कुयोगाने बिघडतो म्हणूनच ह्यावर उत्तम उपाय म्हणजे सोमवारी केलेले पांढर्या वस्तूंचे दान आणि शंकराची उपासना.

चंद्र कवी मनांना नेहमीच प्रेरणा देतो आणि  चंद्राच्या शांत शीतल प्रकाशात प्रेम फुलते बहरते . सात्विकतेचा उत्कट  अनुभव येतो ,मन शांत होते  आणि  ते आपल्याही नकळत गाऊ लागते ...तोच चंद्रमा नभात...

अस्मिता

#चंद्र#सात्विक#शीतल#मानसिकआजार#वेड#स्मृतीभंश#नर्स#आई@मातृत्व@भरतीओहोटी